Przyczyny

Ścięgno piętowe (Achillesa) jest najgrubszym, największymi i najsilniejszym ścięgnem organizmu ludzkiego.

Łączy mięśnie brzuchaty i płaszczkowaty łydki z piętą. Wzrost liczby całkowitych i częściowych zerwań ścięgna Achillesa w ostatnich latach związany jest ze zwiększeniem aktywności fizycznej osób w średnim i starszym wieku. Uszkodzenia ścięgna wśród sportowców dotyczą w 50% biegaczy, w 11% piłkarzy nożnych, w 10% tenisistów. Częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet.

Zapalenie ścięgna Achillesa następuje w wyniku zbyt dużego przeciążenia. Wśród czynników wpływających na powstanie stanów przeciążeniowych ścięgna wyróżnia się czynniki wewnątrzpochodne, dotyczące zmian i nieprawidłowości w samym ścięgnie oraz zewnątrzpochodne (błędy treningowe, bieganie po twardym podłożu, nieodpowiednie obuwie). Z badań wynika, że większość przypadków (ponad 75%) jest spowodowane błędami treningowymi oraz słabą rozciągliwością mięśnia brzuchatego łydki (około 40%). Zapalenie ścięgna może być ostre lub chroniczne.

Objawy

Objawy bólowe nasilają się w trakcie obciążenie podczas biegu, chodu lub czynności wymagających stania na palcach lub chodzenia po schodach. Ból i sztywność występuje zazwyczaj w godzinach porannych po dłuższym odpoczynku. Ścięgno jest wrażliwe na ucisk w stanie ostrym, a w przewlekłym daje się wyczuć drobne grudki i kolbowate zgrubienia. Podczas ruchów stopą pojawiają się trzaski i trzeszczenia ścięgna. W przypadku częściowego lub całkowitego zerwania ścięgna, najczęściej w czasie aktywności fizycznej, pacjent słyszy charakterystyczny głośny trzask. Bezpośrednio po zerwaniu występuje brak możliwości wspięcia na palce oraz chodzenia, następnie pojawia się ból, obrzęk, zasinienie. W przypadku zerwania ścięgna konieczny jest rekonstrukcyjny zabieg operacyjny.

Zabiegi fizjoterapeutyczne

Program leczenia wraz z usprawnianiem trwa zwykle od 6 do 12 tygodni i w większości przypadków przynosi zmniejszenie bólu i usprawnienie funkcji ścięgna. Leczenie powinno być dostosowane do charakteru zmian w ścięgnie. Zabiegi operacyjne zaleca się, gdy badanie USG wykazuje co najmniej 25-30% uszkodzenia ścięgna. W przypadku częściowych uszkodzeń lub przewlekłego bólu ścięgna stosuje się leczenie zachowawcze.

Fizjoterapeuci wykorzystują techniki terapii manualnej tkanek miękkich, taping oraz zabiegi fizykalne w celu zmniejszania skutków zapalenia i przyspieszania procesu gojenia się ścięgna. Dobór celów terapii i zabiegów fizjoterapeutycznych zależy od fazy gojenia.

• Cele terapii w fazie ostrej: odpoczynek, kontrola zapalenia i bólu,wspomaganie  procesu gojenia, ćwiczenia w bezbolesnym zakresie ruchu. Czynniki fizykalne: okłady z lodu, fonoforeza , prądy TENS lub interferencyjne w celu zmniejszenia bólu , lub fonoforeza z leków przeciwbólowych .
• Cele terapii w fazie podostrej: uruchamianie tkanek miękkich, struktur wokół ścięgna i samego ścięgna w celu zwiększenia zakresu ruchu oraz zdolności skurczu. Czynniki fizykalne: ultradźwięki , biostymulacja laserowa, prądy TENS , interferencyjne  lub prądy Traberta.

Bardzo dobre efekty terapeutyczne uzyskuje się dzięki zastosowaniu fali uderzeniowej.